Süreç yönetimi ; girdileri , çıktılara dönüştürmek amacıyla yürütülen bir dizi içsel ve
dışsal faaliyetlerin bütünüdür.
Hedeflenen ürün veya hizmet çıktısını elde etmek amacıyla; birbirleri ile
etkileşim içinde bulunan,
· İnsanlar,
· Ekipmanlar,
· Malzemeler,
· Yöntemler
· Çevresel unsurların
Arasında bir dizi etkileşimin toplamıdır.
Burada temel amaç; girdilerimizin belirlenen süre
içerisinde ; işletmeye katma değer sağlayan çıktılara dönüşmesi ve talep eden
tüketiciler tarafından değer ifade etmesi ile süreklilik arz
etmesidir.
İşletmelerin sürdürülebilirliği tüketicilerin
satınalma alışkanlıklarındaki süreklilikle doğru orantılıdır. Sürekliliğin
temeli güven inşa etmek , güvende devamlılığı sağlamak ve sonucunda müşteri
sadakatine ulaşmaktır. Süreçlerimizi müşteri sadakati odağı ile kurgulamamız;
işletmenizin sürdürülebilir karlılığa ulaşmasını sağlayacaktır.
Süreç yönetiminde başarılı olabilmeniz için
süreçleriniz;
1. Tanımlanabilen
2. Ölçülebilen
3. Kontrol Edilebilen
4. Yinelenebilen
5. Katma Değer Oluşturabilen
Özeliklere sahip olmalıdır.
Sürecin temel unsurlarının belirlenmesi özelliğinde
girdilerimizin ve hedef çıktılarımız tanımlanması gerekir.
Girdileriniz; süreç içerisinde neyi değiştirip ,neyi
işleyip , neyi farklılaştıracağınızdır. Bilgi, müşteri, talebi, metod, hammadde
vb. olabilir.
Çıktılarınız ise ; süreç sonucunda neye ulaşacağınızın
tanımıdır. Hizmet, ürün ,rapor , bilgi vb.dir.
Girdilerin ve çıktıların tanımlanması ile birlikte
sürecinizin sonunda
· Kime Ulaşacaksınız?
· Nasıl Ulaşacaksınız?
· Ne Zaman Ulaşacaksınız?
· Nerede Ulaşacaksınız?
· Sürecinizin Performansını Nasıl Ölçeceksiniz?
· Müşterilerinizin Geri Bildirimlerini
Nasıl Değerlendireceksiniz?
· Sürecinizi Nasıl Raporlayacaksınız?
ve en önemlisi de sürecimiz içersin de ;
· Kim?
· Nerede?
· Ne zaman?
· Nasıl?
Aksiyon alacak sorularına anlamlı karşılıklar
bulmalısınız.
Süreçler istatistiksel verilerle
kontrol edilmeli , süreç öncesi yapılan doğru analizlerle oluşabilecek sapmalar
minimize edilmelidir.
Sürecinizi ölçebilirseniz tutarlı , benimsenen ve
sürecin tüm üyelerinin inandığı , özümsediği bir faaliyete dönüştürebilirsiniz.
Sürecin tutarlı olması sürdürülebilirliğin temel dayanağıdır.
Süreci yönetenler , sürecin sahipleri ; sürecin performansını
düzenli olarak kontrol etmeli geri bildirimler almalı ,geri bildirimler vermeli
, süreçteki aksaklıklara müdahale ederek düzeltici önlemler almalıdır.
Sürecin sahiplerinin iyileştirme odaklı müdahalelerde bulunmaları için işin
bütününe hakim olmaları gerekir. Sürece atanan yöneticin işle ilgili donanımlı
olması burada çok önemlidir.
Süreç sonucunda oluşan çıktının müşteri ihtiyaç ve beklentilerini devamlı
karşılayabilmesi özelliği olmalıdır.
Sürecin başarısında dayanak olarak ; Çıktıyı talep edenin müşterinin sesine
kulak vermek gerekir.
Müşteri Ne Bekler? sorusuna bulacağınız müşteri odaklı yaklaşım
cevaplarınızla sürecinizi tekrarlanabilir kılabilirsiniz.
Müşteri ;
· Satınaldığı ürünlerin hayatını
kolaylaştırmasını
· Bilgilenme ihtiyacının karşılanmasını
· Çözüme yönelik olunmayı
· Güvenebilmeyi
· Dostluk kurulmasının
· Sürdürülebilir ticaret anlayışının
geliştirilmesini
bekler.
Sürecin tekrarlanabilirliği özelliğinin olması için ; odak müşteri olmakla
birlikte; faaliyetler net bir şekilde tanımlanmalı , süreç üyelerinin faaliyet
hazırlığına katılımını sağlamalı , sürecin uygulanabilirliğine üyelerin
inanmalarını sağlamak gerekir.
Çıktının kalitesi ve çıktıyı talep eden
müşterinin tatmini üzerinde olumlu etki yaratabilmesi ile birlikte ,
şirket açısından da katma değerli çıktı haline dönüşmelidir. Sürecin iki
taraflı kazan –kazan paydası ile sonuçlanması gerekir. Başarı buradadır.
Süreç yolculuğumuz kısaca özetleyecek olursak ; vizyon
, misyon ve hedefler doğrultusunda süreçler tanımlanır , sürece sahip atanır ,
sürecin performans göstergeleri belirlenir , sürecin performans göstergeleri
için hedefler belirlenir , süreç dökümante edilerek belgelenir ve bu belgeler
süreçteki tüm paydaşların ulaşımı sağlanır , sürecin performansını ölçmek ve
kontrol etmek için ölçüm sistemleri kurulur ve sonucunda sürecim performansı
hedeflenen sonuçlara ulaşmaması durumunda iyileştirme ve geliştirme çalışmaları
başlar.
Sirketlerin en temel hedefinin kar elde etmek ve bunu
sürekli elde etmek olduğu unutulmamalıdır. Süreçlerle yönetim ilkesinin
benimsenmesi , faaliyetlerin bu doğrultuda planlanması karlı şirket , uzun
ömürlü şirket olabilmeniz için başlangıç noktasıdır.
Süreç yönetim ilkesi benimsenmesi
·
Müşteri odaklı yönetimi teşvik eder
·
Şirket önceliklerine sistematik yaklaşım getirir
·
Karşılıklı değer üretmeye odak oluşturur
·
Şirket kaynaklarının etkin ve verimli kullanımını sağlar
·
İyileşme ,gelişim , değişim , dönüşüm olanaklarının tespit edilmesini
sağlar
·
Süreçlerin net tanımlanması ile hızlı karar alma avantajı sağlar
·
Görev , yetki ve sorumlulukların açık olarak belirlenmesini ile karmaşayı
ortadan kaldırır.
SÜREÇ YÖNETİMİ ÖRNEK-1-
Satış temsilcisinin bilgisayar talebinde
satınalma süreçleri dokuz aşamada sonuçlandırılır.
1. Talep oluşturulması (Satış Temsilcisi / Bilgisayar)
2. Talebin Onaylanması (Satış Müdürü)
3. Talebin Satın Alma Departmanına İletimi (Satınalma Müdürü-İşin Sahibi)
4. Ürün Araştırması , Fiyat Araştırması , Tedarikçi Araştırması
5. Belirlenen Tedarikçilerden Teklif İsteme
6. Teklifleri Değerlendirme
7. Teklifi Onaylama Siparişi Gönderme , Teslim Bilgisi Mutabakatı
8. Belirlenen Tarihte Depoya Girişin Sağlanması Stoklara İşlenmesi
9. Ürünün Stoklara İşlenmesi ile Satınalma Süreci Sonlandırıldı.
SÜREÇ YÖNETİMİ ÖRNEK-2-
Müşterilerin cevizli helva talebi
bulunmakta talebin karşılanması ile ilgili süreç aşağıdaki gibidir.
Süreci Başlatan: Müşteri cevizli
helvaya olan talebi ile süreci başlatmıştır.
Sürecin Girdileri: yağ, süt, un ,tencere
,tava , ceviz , cevizli helva yapımı tarifi ,ocak
Süreç : Ocağı yak, tencereyi
koy , yağı erit , unu erit , hafif ateşte kavur , su-süt-şeker karışım
olarak ayrı kaynatılan şerbetini ekle , ocaktan al , bir miktar daha şeker ekle
,karıştır , demlenmeye bırak
Çıktı : Cevizli Un Helvası
SÜREÇ YÖNETİMİ ÖRNEK-3-
Satış Temsilcisi işe alım sürecini aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
Bu süreçte sürecin sonuçlarından etkilenecek olan
talebin sahibi ; Satış Müdürü sürecin her aşamasında bilgilendirilmelidir.
SÜREÇ YÖNETİMİ ÖRNEK -4-
Satış Yönetimi Süreci
Satış yönetimimizin en temel görevi ; yüksek
motivasyonlu, hedeflenen sonuçlar üretebilecek bir takım gücü kurmak ve
takımını hedeflerine ulaştırmaktır.
Amaç; verimli, şirkete uyumlu, kazanan ve
kazandıran, hedeflerine odaklı, motivasyonu yüksek satış takımları
oluşturmaktır.
Satış yönetimi sürecini yazmadan önce belirli adımlar
atarak sürece dayanak oluşturmalısınız.
Birinci adım ; hedef
pazarınız , hedef ürün grubunuz , hedef müşteri grubunuz, rekabet ortamı ,
rakiplerinizin aksiyonlar ve müşteri analizi ile başlar. Bu
analizlerinizde aşağıda sorulara anlamlı karşılıklar bulmalısınız .
· Yurtiçinde hangi bölgeyi hedefliyoruz?
· Yurtdışında hangi ülkeyi hedefliyoruz?
· Hangi pazardayız?
· Satış kanalımızı nasıl oluşturacağız?
(distribütör, bayi , son tüketici)
· Temel rakiplerimiz kimler?
· Rakiplerimizi pazarda nasıl hareket ediyor?
· Pazar hangi yönde gelişiyor ve değişiyor?
· Hangi müşteri satış grubuna ve hangi
ürünlerimizle hizmet vereceğiz?
· Bugünkü müşterimiz kim?
· Gelecekteki müşterilerimiz kimler olacak?
Temel olarak bu şüreçte ; Pazarınızın , Müşterinizin ,
Rakiplerinizin ve en önemlisi de Mevcut Durumumuzun Analizini
yapmalısınız.
İkinci adım; Birinci adımdaki
analiz sonuçlarına göre ; satış takımı üyelerinin saha geri bildirimleri
dikkate alınarak ve üyelerin tamamının katılımı ile gerçekçi hedeflerle
birlikte uygulanabilir iş planı hazırlanmalıdır.
Uygulanabilir iş planı dahilinde hedeflerinizi
gerçekleştirmek için ;
· Geçmiş dönem gerçekleşme eğrileri nedir?
· Pazar potansiyel analiz?
· Bu yıl satış hedefimiz nedir?
· Bu yıl bütçe hedefimiz nedir?
· Hedeflerimizi gerçekleştirmek için nasıl bir
organizasyon kurmalıyız?
· Hedeflerimizi gerçekleştirmek için rakiplerimizden
farkımız ne olmalı? (hizmet, fiyat , satış gücü konumlama vb.)
Sorularının karşılıklarını yazmalı, paylaşmalısınız
Üçüncü adım; İkinci adımda satış
gücü ve bireysel hedeflerin dağıtımının yapılmasıyla, iş bölümü ile birlikte
;üyelerin yetkinliklerine görev dağılımı ile ortak hedefle yönetim bilinci
benimsetmelisiniz.
Üyelerin yetkinliklerine konumlandırılmasının yanında
her görevin ;
· Görevin Tanımı
· Görevin Sorumluluğu
· Görevin Yetkileri
· Görevin Yetkinliği
· Görevin Performans Kriteri
· Görevin Performans Dönemi
· Görevin Amiri
Belirlenmeli doküman tüm üyelerin ulaşabileceği
doküman haline getirilmelidir.
· Analizler
· Gerçekçi Hedeflendirme ve Uygulanabilir iş
Planı
· Görevlerin Tanımlanması
Adımlarınız sonucunda Satış Yönetimi
Sürecinizi yazmaya başlayabilirsiniz.
Satış yönetiminde başarı için aşağıda belirttiğim alt
süreçlerin tanımlanması ve bu süreçlerin yönetiminin belirlenmiş olması
gerekir. Bu süreçleri tarım sektöründe satış faaliyeti için
örneklendirecek olursak;
1.) TEMEL
SATIŞ PRENSİPLERİ
· Saha çalışması ile son tüketicide hakimiyet sağlamak.
· Son tüketicide ürün yönlendirmesi ile ürüne
talep oluşturarak bayide kazanç sağlamak.
· Son tüketiciye hakim olma ile bayide sadakat
oluşturmak.
· Fiyat odağından uzaklaşma ile değer üretme ,
değer satışa odaklanmak. Vazgeçilmezliğin yolu buradan geçer.
· Saha satıcıları ile - firma arasından
kazan –kazan ilişkisini kurmak. Etkili prim sistemi ile çalışmak.
· Bayi ve firma arası kazan-kazan paydasında
birleşme ,bayilerde iş geliştirme projeleri uygulamak.
2.) PLANLAMA
· Hedef Bölge ,öncelik bölgemiz neresi olacak
· Hedef Bitki Deseni ,yoğunlaşacağımız bitki
deseni ne olmalıdır,
· Hedef Ürünümüz ,öncelik vereceğimiz ürünler ,
· Hedef Bayi , öncelikli kazanacağımız bayiler
· Hedef Müşteri Segmenti, öncelikli kazanacağımız
müşteriler (potansiyellik , referans durumu)
3.) BAYİ
ÇALIŞMASI
· Potansiyeli yüksek bayileri bulma
· Gelişim yönü kuvvetli , gelişim değeri olan
bayileri bulma
· Çevresel ve sektörel referans ve iş geliştirme
yönü olan bayileri bulma
· Bayi de sadakat ilkesi ile hareket etme ,
bayilerde iş geliştirerek kol kola yürümek
4.) MÜŞTERİ
YÖNETİMİ
· Fiyat odaklı olmayan müşterileri bulma
· Potansiyel ve referans olabilecek müşterileri
bulma
· Müşteri veri tabanı ve müşteri seleksiyon
listesini hazırlama
· Son tüketicilere ulaşarak satışın başlangıcını
bu noktadan başlatma
· Bayiler bölgelerinde ürün dağıtan, firmadan
ürün alarak tutarını ödeyen durumunda kalmalı
5.) AKSİYON
PLANI
· Aktif saha çalışması ,hedef son tüketici
de talep oluşturmak.
· Bölgesel aktivitelerle bilinirliği arttırmak.
(kahve toplantıları , ziraat odası toplantıları ,üniversite bölüm
aktiviteleri vb.)
· Son Tüketici Çalışması ile Bayilik Talebi
Oluşturmak
· Bayiyi Yönlendirmek
6.) SONUÇ
ODAKLI AKSİYON
· Aktif saha çalışması
· Kesintisiz bayi ve müşteri ziyaret
· Müşteri bilgi bankası müşteri veri tabanı
oluşturma
· Günlük rapor girişlerini yaparak , rapor
akışını ve geribildirim verme /alma yönetimi ile çalışmak
7.) HEDEF
ODAKLI PERFORMANS DEĞERLENDİRME
· Tüm satış gücünü kapsayacak şekilde prim
sisteminin kurulumu
· Hedeflerle çalışma ilkesini benimsetme
· Bayi de kota bazlı ciro primi uygulaması
· Bayi de yeni müşteri kazanımı ciro prim
uygulaması
8.) ÜRÜN
YÖNETİMİ
· Stratejik öneme sahip ürünlerin satışını
arttırmak
· Alternatif ürünlerin sayısını arttırmak
· Şirket temel bütçesinde katkı oranı yüksek olan
ürünlerin satışına ağırlık vermek, karlı ürünler
9.) AMBALAJ
YÖNETİMİ
· Yeni müşteri tanımlaması için küçük ambalaj
· Numune çalışması için küçük ambalajlı ürünler
10.) TAHSİLAT YÖNETİMİ
· Bayi ve Distribütör satışı teminat tabanlı
olmalı
· Bayi ve Distribütöre istihbarat paralelinde
risk limiti tanımlaması yapılmalı
· Potansiyel Müşterilere Teminat Tabanlı Direk
Satış
11.) İÇ PAYDAŞ ETKİLEŞİMİ
· Üretim , Ürün problemlerinin düzenli
raporlanması
· Sevkiyat departmanı ile koordineli çalışma ve
yönlendirme
· Sipariş , Faturalar ve müşteri risk
limitlerinin düzenli kontrol edilmesi
· Yönetimden taleplerin düzenli raporlanması /
Takibi (promosyon , fiyat , müşteri talepleri vb.)
12.) RAKİP BİLGİ BANKASI /
VERİ TABANI
· Rakip aksiyonlarını düzenli takibi raporlanması
· Rakip muadil ürünlerin belirlenmesi (düzenli
güncelleme)
· Rakip ürün fiyatlarını düzenli takibi ve
raporlanması
· Rakip uygulamalarının düzenli takibi ve
raporlanması
Gibi ‘’Satış Yönetimi’ sürecinizi planlamalısınız.
Bana göre ; Şirketlerimizin ayakta
kalması , değer üretmesi hayatlarını devam ettirebilmeleri için gerçekçi
verilerle doğru tanımlanması gereken en önemli sürecin ‘’Satış Yönetimi’’
süreci olduğudur.
Saygılarımla…
Alp Murat Baştuğ